Cách xây dựng hệ thống kiếm tiền

Chúng ta sẽ ở đâu ở tuổi 65? Liệu chúng ta đã có câu trả lời cho bản thân? Đây là một câu hỏi khó cho tất cả chúng ta nhưng cuối cùng thì chúng ta vẫn cứ phải trả lời, chỉ là vấn đề thời gian. Có lẽ hiếm có ai lại không có mong muốn biết trước tương lai của mình, nếu không như vậy thì xem bói, tử vi, thần số học... làm gì có đất sống.

Sau tất cả mọi chuyện có lẽ chúng ta sẽ nhận ra rằng, với một người bình thường như tôi và bạn với hành trang là "3 Không", Không có cha mẹ giàu có – Không có quan hệ – Không có tài năng gì đặc biệt, vậy để vươn lên không có con đường nào khác ngoài sự nỗ lực của bản thân ngay từ khi còn trẻ.

Nhưng hãy để ý đến một điều vô cùng quan trọng khác là:
"Không phải người nỗ lực nhất cũng là người có thể chiến thắng trong thế giới này mà chính phương hướng cùng với nỗ lực phấn đấu mới là yếu tố tạo nên sự tiến bộ. Để tiến lên phía trước, chúng ta phải bơi theo thủy triều. Con người sẽ thịnh vượng và thành công nếu làm việc phù hợp với sức mạnh tự nhiên. Một nỗ lực nhất định cùng với sức mạnh tự nhiên này sẽ đưa con người đi nhanh hơn và xa hơn nhiều so với nỗ lực nhiều hơn để chống lại sức mạnh này. Những người làm việc một cách mù quáng, bất chấp những dòng chảy tự nhiên này, sẽ tự gây khó khăn cho cuộc sống của mình và hiếm khi thịnh vượng".

Phương hướng chính là Kiến thức và Tư duy. Khi có kiến thức phong phú, đa dạng và rèn luyện tư duy để suy nghĩ sắc bén hơn, tầm nhìn xa hơn, lúc đó ta mới có thể đón được thuỷ triều và bơi theo nó. Và tất cả những kiến thức, tư duy chúng ta cần đưa nó vào một hệ thống để nó có thể đem lại lợi ích cho chúng ta. Có thể gọi nó là Hệ thống kiếm tiền, nó sẽ là cơ sở chuẩn bị để bơi theo thuỷ triều khi thời cơ tới.

Để xây dựng Hệ thống kiếm tiền, cần trải qua các giai đoạn khác nhau trong cuộc đời của mỗi người. Chúng ta cùng xem lại 4 giai đoạn hay 4 bậc thang của sự giàu có tương ứng với độ tuổi như sau:
1 - Thời thơ ấu là để học các nguyên tắc tiêu dùng tiền bạc (từ bé đến 22 tuổi);
2 - Tuổi thanh niên là thời kỳ kiếm tiền bằng lao động (22-45 tuổi);
3 - Tuổi trưởng thành là thời kỳ kiếm tiền từ kinh doanh (45-65 tuổi);
4 - Tuổi già là thời kỳ kiếm tiền từ vốn (từ 65 tuổi đến cuối đời).

Hệ thống kiếm tiền sẽ bắt đầu từ giai đoạn 2 đến 4. Ở mỗi giai đoạn chúng ta cần làm những việc khác nhau để dần dần xây dựng hoàn thiện hệ thống kiếm tiền của bản thân. Đây chỉ là những gợi ý, nên chúng ta có thể điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của bản thân.

Tuổi thanh niên là thời kỳ kiếm tiền bằng lao động
Chúng ta vừa ra khỏi "lò" đào tạo của một hệ thống giáo dục ở nhà trường. Chúng ta khả năng biết đọc, biết viết và sau đó là một đống kiến thức trong sách vở. Kiến thức này chủ yếu dùng để vượt qua các kỳ thi, để cạnh tranh lấy điểm cao, để được xét tuyển trong các trường thuộc hệ thống giáo dục. Những kiến thức "nhồi nhét" này được chúng ta cho ra khỏi đầu rất nhanh sau khi học xong.

Hệ thống giáo dục ở trường dạy chúng ta làm theo khuôn mẫu, bắt lỗi và tuân theo mệnh lệnh. Nó khiến chúng ta sợ sai, thiếu sáng tạo, xa rời thực tế cuộc sống, cho nên những kiến thức này phần nhiều là không thể dùng vào việc lao động để kiếm tiền. Chính vì vậy, xuất phát điểm khi đi làm thuê là phải được doanh nghiệp đào tạo thêm, năng suất lao động thấp nên hiển nhiên tiền kiếm được ban đầu rất ít, có khi còn phải nhận trợ cấp từ gia đình mới tạm đủ sống.

Việc cần làm:
1 - Để có mức lương cao hơn, chúng ta phải tự trang bị cho mình các kiến thức, tư duy và kỹ năng để nâng cao năng suất lao động của bản thân (được trình bày khá kỹ ở loạt bài về công thức tư duy). Khi chúng ta làm cho ông chủ kiếm được nhiều tiền hơn, chúng ta cũng sẽ kiếm được nhiều tiền hơn.
2 - Tiêu dùng thông minh để tiết kiệm được nhiều hơn.
3 - Để ý quan sát toàn bộ quy trình nghiệp vụ của doanh nghiệp để học hỏi cách kiếm tiền của doanh nghiệp ta đang làm.
4 - Học cách bảo vệ tiền tiết kiệm và đầu tư. Chúng ta không nên chỉ giữ tiền tiết kiệm ở ngân hàng, mà khi đã tiết kiệm được một khoản tương đối, ta có thể mua vàng. Vàng chính là cách bảo vệ tiền tốt nhất chống lại lạm phát và các biến động kinh tế thị trường. Bên cạnh đó là trang bị kiến thức về đầu tư như cổ phiếu, bất động sản để có thể dùng tiền đẻ ra tiền.

Tuổi trưởng thành là thời kỳ kiếm tiền từ kinh doanh
Sau thời gian tương đối dài đi làm thuê, chúng ta đã tích luỹ được nhiều kiến thức cũng như kinh nghiệm. Chúng ta muốn làm chủ cuộc đời của mình thay vì làm theo mệnh lệnh của người khác. Ta chán cái cảnh làm một việc lặp đi lặp lại nhàm chán, thiếu sáng tạo và không còn chút hứng thú nào.

Người ta vẫn so sánh, người làm chủ thì giống như làm cha mẹ, người làm thuê giống thì như làm con cái. Con cái muốn trưởng thành thì bước tiếp theo phải làm cha mẹ, lo được cho bản thân và gia đình. Làm chủ là con đường để trưởng thành, bên cạnh việc kiếm tiền. Làm chủ nhiều khi không kiếm được nhiều tiền bằng đi làm thuê, nhưng sự trưởng thành có lẽ mới là điều quan trọng hơn trong cuộc đời của mỗi người.

Nhưng ai cũng đều biết rằng làm chủ chắc chắn không hề dễ dàng, thậm chí khó khăn hơn vạn lần làm thuê. Bởi vì làm chủ đòi hỏi kiến thức đa dạng, tư duy khác biệt hoàn toàn với làm thuê. Thực tế là chỉ có 5% doanh nghiệp có thể tồn tại, điều này có khiến chúng ta chùn bước không?

Hãy xem tại sao một người đầu bếp làm thuê cho một ông chủ nhà hàng thì nhà hàng rất phát đạt nhưng chính người đầu bếp đó mở nhà hàng riêng thì lại sập tiệm?

Thứ nhất, vì nhà hàng không chỉ đơn thuần là món ăn ngon mà còn kinh doanh dịch vụ nữa. Đầu bếp chỉ cần đảm bảo món ngon là đủ, nên nhiều khi không hiểu rằng kỳ vọng của khách hàng khi đến nhà hàng món phải ngon, giá cả phải chăng, thái độ phục vụ tốt, không phải chờ lâu, không gian sạch sẽ,... rất nhiều yếu tố khác mà một đầu bếp không để tâm quan sát hoặc cho là không cần thiết vì nó không liên quan trực tiếp đến công việc của họ.

Ngoài chất lượng món ăn phải còn chất lượng dịch vụ và giá cả, chưa kể đến công tác quản lý nhà hàng để đảm bảo mọi thứ hoạt động tốt và sinh lời.

Thứ hai, nếu đầu bếp là công việc chế biến món ăn thì kinh doanh nhà hàng là làm những công việc lặt vặt. Sẽ có rất nhiều việc lặt vặt để đảm bảo chất lượng dịch vụ, phải để ý từng li từng tý, từ phục vụ khách như thế nào, dọn dẹp ra sao,... Sau đó cuối mỗi ngày là tổng kết sổ sách, tiền, nguyên vật liệu và chuẩn bị trước công việc cho ngày hôm sau.

Những việc nếu kể hết ra khiến nhiều người phải kinh ngạc. Qúa trình chuẩn bị và kinh doanh ngày này qua tháng khác, năm này qua năm khác có thể nói là quá trình bào mòn con người. Một người đầu bếp sẽ thiếu rất nhiều thứ để có thể tồn tại trong môi trường kinh doanh nhà hàng.

Nhưng không có nghĩa là đầu bếp thì không có cơ hội. Vấn đề chính là muốn làm chủ nhà hàng thì một đầu bếp phải quan sát học hỏi rất tỉ mỉ. Quy tắc thành công của một nhà hàng ẩn giấu trong sự "bẩn thỉu và khó chịu" của những việc lặt vặt.

Một đầu bếp mà sau trở thành một giám đốc nhà hàng chia sẻ anh tìm ra bí quyết thành công trong kinh doanh nhà hàng, đó là xuất phát từ những công việc ở dưới đáy, chẳng hạn như nhờ rửa bát anh mới thấy được những loại thức ăn mà khách hàng bỏ lại.

Do vậy, chúng ta có thể đạt được thành công khi tìm thấy "bản chất của công việc" ẩn chứa trong những điều nhỏ nhặt ấy.

Thứ ba, người đầu bếp tập trung vào món ăn còn nhà hàng hướng tới khách hàng. Người đầu bếp bị ám ảnh bởi món ăn ngon hay không, họ không hiểu những mong muốn tiềm ẩn khác của khách hàng.

Điều quan trọng nhất trong kinh doanh chính là khách hàng, đó là việc nhận được tình cảm của khách hàng. Tất cả các sản phẩm, dịch vụ phải đi vào tâm trí và dành được trái tim của khách hàng thì mới đạt được thành công. Kinh doanh không chỉ đơn thuần chỉ là sản phẩm và bán hàng.

Việc cần làm:
1 - Cần trang bị kiến thức, kỹ năng theo đặc thù của từng lĩnh vực kinh doanh. Thực ra, kiến thức, kỹ năng thì nên được tích luỹ ở giai đoạn 22-45 tuổi. Khi đã bắt tay vào tự làm chủ thì nên là bổ sung và điều chỉnh cho phù hợp với thực tế của bản thân mà thôi.
2 - Nhận ra bản chất của công việc bằng cách xuất phát từ đáy của công việc ấy trước khi bắt đầu kinh doanh.
3 - Chiếm được cảm tình của khách hàng là điều quan trọng nhất để thành công trong mọi việc kinh doanh.

Tuổi già là thời kỳ kiếm tiền từ vốn
Thời kỳ này sức khoẻ của chúng ta đã bị bào mòn sau nhiều năm nỗ lực trong cuộc chiến số phận khiến chúng ta không còn phù hợp với công việc đòi hỏi sức khoẻ và sự nhanh nhẹn nữa. Đây là lúc số tiền tiết kiệm cùng với kiến thức đầu tư đã học hỏi được ở những năm tháng tuổi trẻ và trưởng thành phát huy tác dụng. Bây giờ, nếu đã làm tốt những điều cần làm ở 2 thời kỳ trước, chúng ta có thể yên tâm sống bình an, thanh thản, vui vẻ đến cuối đời.

Việc cần làm:
1 - Theo lời khuyên của 2 nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet và Charlie Munger là, hãy đọc thật nhiều để hiểu rõ những lĩnh vực mà mình đầu tư. Bởi vì, giai đoạn này không thích hợp cho đầu tư mạo hiểm.
2 - Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, trải nghiệm cho những thế hệ đi sau. Những lời khuyên của người đi trước giúp cho đường đời của người đi sau bớt gập ghềnh hơn nhiều.
3 - Chăm lo sức khoẻ bản thân kỹ càng hơn. Có lẽ ai cũng biết rằng sức khoẻ luôn là mấu chốt, quan trọng nhất của cuộc đời cho dù trong bất kỳ thời kỳ nào, độ tuổi nào.

Tóm lại, một hệ thống kiếm tiền được xây dựng dần dần theo thời gian. Nhưng bản thiết kế của hệ thống này phải có trước trong suy nghĩ hàng ngày của chúng ta. Khi hoàn chỉnh xong hệ thống này, chúng ta yên tâm rằng mình sẽ có phần đời còn lại bình an, thanh thản. Nhưng điều quan trọng hơn hết không phải là tiền mà đó là sống một cuộc đời có giá trị, đầy ý nghĩa và trưởng thành đúng nghĩa. Ở đó tiền chỉ đóng vai trò là phương tiện chứ không phải là mục đích.

"Nếu có được sự hiểu biết, bạn sẽ có mọi thứ khác!" – Solomon

Make Better - Làm tốt hơn mỗi ngày!