Thu nhập và bậc thang giàu có

Thu nhập và bậc thang giàu có
Photo by Adeolu Eletu / Unsplash

Bài trước chúng ta đã biết chi phí nào là quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự giàu có. Còn bây giờ là lúc chúng ta cần biết thêm về thu nhập. Sẽ có thắc mắc rằng: tại sao lại phải học về chi phí trước khi học về thu nhập? Câu hỏi này hoàn toàn có lý vì nguyên lý cơ bản là phải có thu rồi mới có chi. Tuy nhiên, điều tưởng như vô lý lại rất có lý đấy: Hãy tưởng tượng đến việc chúng ta học lái xe, nếu không học điều khiển phanh trước thì kết quả sẽ thế nào?

Thu nhập hiểu đơn giản là tiền kiếm được sau khi cung cấp sức lao động, sản phẩm, dịch vụ, đất đai và vốn. Có nhiều cách kiếm tiền khác nhau nhưng ở đây chúng ta chỉ đề cập đến những cách kiếm tiền chân chính. Chúng ta sẽ tìm hiểu 3 cách tạo ra thu nhập và đi kèm với nó là ưu nhược điểm của mỗi cách. Chúng ta cần biết từng ưu điểm và nhược điểm để lựa chọn cho mình những cách phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của mình.

1 - Thu nhập từ Bán sức lao động hay Bán "mồ hôi"

Đây là hình thức kiếm tiền đơn giản nhất bằng cách làm một việc gì đó theo yêu cầu của người khác và nhận lại bằng tiền. Hầu hết những người làm công ăn lương hay làm thuê là kiếm tiền bằng lao động này. Người lao động là người kiếm được thu nhập bất kể địa vị cao hay thấp. Chúng ta đều thường bắt đầu bằng kiểu thu nhập này.

Ưu điểm: đơn giản nhất vì chúng ta chỉ cần tìm cách bán được sức lao động là có tiền. Không phải nghĩ mình sẽ phải làm gì, người đi thuê sẽ yêu cầu chúng ta làm thậm chí hướng dẫn cách làm. Việc của chúng ta là hoàn thành công việc theo thời gian được yêu cầu. Và nếu chịu khó quan sát và học hỏi chúng ta sẽ học được cách tự mình tạo ra một sản phẩm, dịch vụ để kinh doanh sau này nếu có cơ hội.

Nhược điểm: làm theo yêu cầu của người khác, không tự chủ được thời gian, có thể bị đối xử không công bằng, là tầng lớp chịu thiệt thòi nhất so với các tầng lớp khác. Nếu không học hỏi để vươn lên, chúng ta sẽ mắc kẹt ở đây. Và thường đa số sẽ mắc kẹt ở đây. "Ráo mồ hôi là hết tiền".

2 - Thu nhập Từ kinh doanh

Đây là hình thức kiếm tiền phức tạp hơn. Chúng ta tự tạo ra một sản phẩm hoặc dịch vụ sau đó cung cấp cho người khác để kiếm tiền. Chúng ta phải tự mình quản lý tất cả khác bước trong một chu trình hoạt động kinh doanh: Tiền vốn, sản phẩm - dịch vụ, bán hàng, quản lý thu chi, quản lý nhân sự (nếu phải thuê người), hậu mãi, chăm sóc khách hàng...

Thông thường chúng ta chỉ có thể kiếm được tiền bằng cách này sau khi đã học hỏi kiến thức kinh doanh từ cách kiếm tiền bằng lao động. Chúng ta gọi những người kiếm tiền bằng kinh doanh là Doanh nhân.

Ưu điểm: Làm theo ý mình, chủ động trong công việc và thời gian. Thường kiếm được nhiều tiền hơn (nhưng không phải luôn luôn là vậy) so với cách kiếm tiền bằng bán sức lao động.

Nhược điểm: Phải học hỏi nhiều kiến thức khác nhau, phải có số vốn nhất định, phải phụ trách nhiều công việc khác nhau cùng lúc. Có thể thua lỗ nếu không có đủ kiến thức, không có sự nhạy cảm về kinh doanh và không quản lý tốt.

3 - Thu nhập từ Đầu tư hay Vốn

Thu nhập từ vốn là tiền kiếm được từ từ hoạt động đầu tư hoặc sở hữu tài sản. Chúng ta thường không trực tiếp tham gia vào hoạt động kinh doanh mà chỉ quản lý vốn của mình. Cách kiếm tiền này còn gọi là thu nhập thu động.

Đây là cách kiếm tiền phức tạp nhất trong 3 cách nói đến ở đây nhưng cũng là cách kiếm được nhiều tiền nhất. Bởi vì kiếm tiền bằng cách này chúng ta phải có kiến thức ở rất nhiều các lĩnh vực khác nhau. Từ hiểu rộng cho đến hiểu sâu, từ vi mô cho đến vĩ mô về lĩnh vực mà mình đầu tư. Cái khó nhất là làm sao chúng ta có thể đánh giá được đâu là cơ hội đâu là rủi ro trong khi ta không trực tiếp tham gia vào kinh doanh, không trực tiếp tạo ra các điều kiện kinh doanh.

Ưu điểm: Không phải bỏ công sức trực tiếp tham gia vào kinh doanh. Là hình thức kiếm được nhiều tiền nhất so với các hình thức khác. Tự do về thời gian. Đây là cách để tự do tài chính.

Nhược điểm: Phải có kiến thức vừa rộng và sâu về kinh tế (nhưng không quá khó để đạt được). Hiểu từ vi mô đến vĩ mô, từ triết học cho đến chính trị, đa ngành đa lĩnh vực. Nếu không thì chúng ta rất dễ mất đi số tiền mà sau nhiều năm làm việc và tiết kiệm mới có được.

Chúng ta ai cũng có mơ ước sống một cuộc đời tự do, hạnh phúc. Để làm được điều đó, tiền là một yếu tố quan trọng quyết định. Và chính vì tiền là quan trọng nên chúng ta thường muốn kiếm được nó một cách nhanh chóng. Nên ham muốn giàu nhanh là điều dễ hiểu. Nhưng hãy coi chừng, điều đó thường dẫn đến những chiến lược và quyết định sai lầm.

Cách nhanh nhất để có thể tự do, hạnh phúc là chúng ta được sinh ra trong một gia đình mà cha mẹ giàu có, được thừa hưởng thành quả lao động từ gia đình để nhanh chóng trở thành doanh nhân hoặc nhà đầu tư. Nhưng đây là việc mà chỉ có thượng đế mới có thể làm được, chúng ta không được lựa chọn.

Hầu hết mọi người phải bắt đầu kiếm tiền bằng lao động. Vậy, chúng ta cần thiết lập một chiến lược tạo thu nhập cho bản thân. Để tiến lên những bậc thang cao hơn và nhanh hơn chúng ta trước hết phải thấu hiểu và trang bị cho mình tinh thần của một doanh nhân hoặc nhà đầu tư. Phải hiểu bản chất của thu nhập và nuôi dưỡng tinh thần, ý chí học hỏi và luôn cầu tiến.

Phải có thu nhập thì mới có chi tiêu và tiết kiệm tích luỹ. Thu nhập chính là yếu tố nền tảng. Do vậy lý do cơ bản để học về tiền, học về kinh tế là để hiểu quá trình tạo ra thu nhập. Để tự do tài chính, chúng ta cần nhiều nguồn thu nhập khác nhau cả thu nhập chủ động và thu nhập bị động.

Hãy tưởng tượng rằng, hôm nay là một ngày cuối cùng của một kỳ nghỉ dài, vậy hãy thử tưởng tượng mỗi người đang đứng trên các bậc thang khác nhau thì tâm trạng của họ thể nào?

Có lẽ người lao động sẽ cảm nhận rằng sao kỳ nghỉ trôi qua trong chớp mắt như vậy, một trạng thái tiếc nuối xen lẫn chán nản vì ngày mai lại phải chạy KPI mướt mồ hôi hoặc lại phải làm những công việc lặp đi lặp lại chán ngắt. Nhưng đối với người kinh doanh, có lẽ ngày mai là ngày tràn đầy hứng khởi khi quay trở lại công việc tuy thách thức nhưng luôn tự chủ. Còn với nhà đầu tư, ngày nào cũng là ngày nghỉ, bất kể là trong tuần, trong tháng, trong năm.

Chúng ta có quyền lựa chọn vị trí của mình và xây dựng chiến lược cho bản thân. Chín mươi phần trăm (90%) cuộc sống của chúng ta bị chi phối bởi tiền bạc. Bởi vậy, học về tiền và học về kinh tế cũng tương đương với việc nghiên cứu bản chất của cuộc sống. Chỉ khi chúng ta hiểu bản chất cuộc sống, chúng ta mới trở thành con người có độc lập, tự do và hạnh phúc.

"Nếu có được sự hiểu biết, bạn sẽ có mọi thứ khác!" – Solomon


Make Better - Làm tốt hơn mỗi ngày!