Đừng theo đuổi hạnh phúc, hãy để hạnh phúc theo đuổi bạn

Chỉ có hai loại người không trải qua những cảm xúc đau đớn. Thứ nhất là bị tâm thần, thứ hai là đã chết. Có một sự hiểu biết hoặc kỳ vọng sai lầm rằng cuộc sống hạnh phúc có nghĩa là lúc nào cũng hạnh phúc. Không. Học cách chấp nhận những cảm xúc đau đớn là một phần quan trọng của cuộc sống hạnh phúc.

Có một khái niệm rất quan trọng đã được giới thiệu bởi Nassim Taleb, đó là Antifragity (chống sự mong manh). Antifragity về cơ bản là khả năng phục hồi cấp độ 2. Khả năng phục hồi cấp độ 1 là khi chúng ta gây áp lực lên một hệ thống, sau đó, áp lực bị loại bỏ và hệ thống trở lại tình trạng ban đầu. Antifragility đưa ý tưởng này tiến thêm một bước nữa. Bạn gây áp lực lên một hệ thống, sau đó, hệ thống sẽ phát triển lớn hơn, mạnh mẽ hơn.

Chúng ta thấy các hệ thống chống sự mong manh xung quanh chúng ta và bên trong chúng ta. Ví dụ, hệ thống cơ bắp của chúng ta, chúng ta đến phòng tập thể dục và nâng tạ. Chúng ta đang gây áp lực lên cơ bắp của mình. Kết quả là, chúng ta thực sự phát triển mạnh mẽ hơn. Chúng ta là một hệ thống chống sự mong manh.

Ở góc độ tâm lý, đây là sự phá vỡ và tăng trưởng sau tổn thương, sự phát triển mạnh mẽ hơn dưới áp lực của căng thẳng. Đó là chống sự mong manh. Vai trò của khoa học về hạnh phúc là dạy chúng ta rằng những điều kiện nào thì sẽ làm tăng khả năng phát triển hệ thống chống sự mong manh từ những khó khăn và căng thẳng.

Nhưng có một nghịch lý khi nói đến việc theo đuổi hạnh phúc. Chúng ta biết từ nghiên cứu của Iris Moss và những người khác, rằng những người tự nhủ với mình: "Hạnh phúc là quan trọng đối với tôi, tôi muốn theo đuổi nó", thì những cá nhân đó thực sự sẽ ít hạnh phúc hơn. Trên thực tế, họ có nhiều khả năng bị trầm cảm. Vì vậy, nghịch lý là, một mặt hạnh phúc rõ ràng là một điều tốt. Mặt khác, đánh giá nó như một điều tốt là một vấn đề.

Vậy chúng ta phải làm gì?

Cách để giải quyết nghịch lý này là chúng ta theo đuổi hạnh phúc một cách gián tiếp. Hãy nghĩ về ánh sáng mặt trời. Nếu tôi nhìn trực tiếp vào mặt trời, nó sẽ làm tổn thương mắt tôi. Tuy nhiên, nếu tôi phân tách ánh sáng mặt trời, bằng một lăng kính, thành các yếu tố của nó, thành các thành phần của nó, tôi có thể nhìn vào màu sắc của cầu vồng. Vì vậy, tôi gián tiếp nhìn vào ánh sáng mặt trời, tận hưởng nó, thưởng thức nó.

Cũng theo cách này, theo đuổi hạnh phúc trực tiếp có thể gây hại nhiều hơn lợi. Nhưng chia nhỏ nó thành các yếu tố hay các thành phần của nó, có thể khiến chúng ta tận hưởng việc theo đuổi hạnh phúc một cách gián tiếp, và bằng cách mở rộng, để nâng cao mức độ hạnh phúc tổng thể của chúng ta.

Màu sắc ẩn dụ của cầu vồng khi nói đến hạnh phúc là gì?

Ở đây chúng ta có cái gọi là mô hình SPIRE. Và nó có thể kích hoạt hệ thống chống mong manh. SPIRE (spiritual, physical, intellectual, relational, emotional well-being) là từ viết tắt của tinh thần, thể chất, trí tuệ, mối quan hệ và cuối cùng là cảm xúc.

1 - Nói đến sức khoẻ tinh thần là việc tìm kiếm ý nghĩa và mục đích trong cuộc sống, cả ở trong công việc và gia đình. Nếu bạn thức dậy vào buổi sáng với một mục đích, bạn có nhiều khả năng vượt qua các rào cản.

2 - Khi nói đến sức khỏe thể chất, điều quan trọng nhất cần xem xét là căng thẳng, kẻ giết người thầm lặng. Tại Hoa Kỳ, hơn một nửa số nhân viên không sử dụng hết thời gian nghỉ phép của họ. Và ngay cả những người sử dụng hết thời gian nghỉ phép, thì gần một nửa vẫn bị ràng buộc với công việc của họ. Vấn đề không phải là sự căng thẳng, mà là sự thiếu phục hồi.

3 - Với sức khỏe trí tuệ, có nghiên cứu cho thấy những người tò mò, đặt câu hỏi không chỉ hạnh phúc hơn mà còn sống lâu hơn. Một yếu tố quan trọng khác không chỉ là đặt câu hỏi, nó còn gắn kết sâu sắc với những thứ như là sách, nghệ thuật và thiên nhiên.

4 - Những mối quan hệ tốt đẹp là rất quan trọng. Yếu tố dự báo số một về hạnh phúc là thời gian chất lượng chúng ta dành cho những người chúng ta quan tâm và những người quan tâm đến chúng ta. Và hóa ra điều kiện số một mà chúng ta có thể đưa ra để tăng khả năng chống lại sự mong manh là chất lượng của các mối quan hệ của chúng ta.

5 - Cuối cùng là cảm xúc tốt đẹp. Chấp nhận những cảm xúc đau đớn là rất quan trọng. Nhưng bên cạnh đó, nuôi dưỡng các cảm xúc hài lòng cũng quan trọng không kém. Vậy làm thế nào để chúng ta nuôi dưỡng những cảm xúc hài lòng? Cicero nói: "Lòng biết ơn là mẹ của mọi đức hạnh". Khi chúng ta đánh giá cao những điều tốt đẹp trong cuộc sống của chúng ta, chúng ta có nhiều hơn thế. Vì vậy, hạnh phúc không chỉ là niềm vui. Hạnh phúc là toàn bộ.

5 yếu tố này cùng nhau tạo nên “ánh sáng hạnh phúc”. Và biết điều đó, chúng ta có thể có những kỳ vọng thực tế, hơn là mong đợi điều tốt đẹp nhất có thể xảy ra. Mọi thứ xảy ra không nhất thiết phải là tốt nhất. Tuy nhiên, chúng ta có thể học cách làm cho những thứ tốt nhất xảy ra.

Nguồn: Big Think - do Make Better lược dịch